شناسایی و حذف روند های فصلی و الگوهای قابل توجیه در داد های نظام مراقبت بیماری مننژیت

زمینه و هدف: تشخیص به موقع طغیان‏های ناشی از بیماری مننژیت مستلزم شناسایی و حذف الگوهای قابل توجیه در داد‏ه‏ها از اهمیت بالایی برخوردار است. این مطالعه با هدف شناسایی و حذف الگوهای قابل توجیه در داده‏های سندروم تب و علائم نورولوژیک (موارد مشکوک به مننژیت) در استان همدان انجام شده است. روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه سری زمانی است. داده‏های موارد گزارش شده مشکوک به مننژیت در استان همدان طی سال های 1389 تا 1391 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از نمودارهای خطی، چند جمله‏ای موضعی و میانگین متحرک، توابع خود همبستگی و خودهمبستگی جزئی، شاخص متوسط پایان هفته و آماره ناپارامتریک من-‏کندل برای شناسایی الگوهای قابل توجیه در داده های موارد مشکوک به مننژیت استفاده گردید. روش های هموارسازی سری فوریه و lowess (locally weight regression and smoothing scoter plot) نیز جهت حذف الگوهای قابل توجیه به کارگرفته شد. یافته ها: نتایج نمودار چند جمله‏ای موضعی، روش‏های توابع خود همبستگی و خودهمبستگی جزئی، شاخص متوسط پایان هفته و آماره ناپارامتریک من-کندل حاکی از وجود الگوهای قابل توجیه (سالیانه، ماهیانه، اثرات روزهای هفته و اثر تعطیلات) در داده های مشکوک به بیماری مننژیت است. هر دو روش حذف الگوهای قابل توجیه در حذف این الگوها در داده‏های موارد مشکوک به مننژیت کارآیی داشتند. به طور کلی، روش lowess در حذف الگوهای قابل توجیه و روش سری فوریه در بهبود نرمال بودن داده‏ها عملکردی بهتری داشتند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه وجود الگوهای قابل توجیه در داده های موارد مشکوک به مننژیت را تایید و ضرورت هموارسازی و حذف این الگوها برای شناسایی صحیح و به موقع طغیان ها را آشکار می سازد.